De Apache Sunrise Dans is de oudste en meest heilige ceremonie van de Apachen. Op het White Mountain reservaat in Arizona vindt deze ceremonie plaats wanneer een American Native meisje voor het eerst menstrueert, wordt deze  traditioneel en groots vierdaags ritueel gevierd.

Hoe de jonge vrouw zich tijdens de puberteitsceremonie gedraagt, wordt bepalend voor haar gedrag in haar verdere leven. Deze ritual is een eerbetoon aan de vrouw in de gemeenschap.

De berggeest dansers, de Ga’an, zijn bovennatuurlijke wezens. Op hun hoofden dragen ze fantastische hoofdtooien en hun lichamen zijn wit beschilderd met zwarte tekens. Om hun knieen en middel dragen ze riemen met grote koperen bellen.

Tijdens de ‘painting ceremony’ verdwijnt het meisje onder een dikke laag witte klei, die zij op haar beurt weer rond laat spatten op de omstanders: de spetters brengen geluk en voorspoed.

De Sunrise-dans wordt uitgevoerd op het Fort Apache Indian Reservationen en is een vierdaags evenement dat begint op een vrijdag en eindigt op een maandag.

Zaterdagavond bevat het meest heilige deel van het evenement wanneer gemaskerde dansers die de voorouderlijke berggoden van de Apache vertegenwoordigen  rond dansen in een vreugdevuur.  Hier danst de meisje op haar knieën gevolgd door de ultieme test waarbij ze alleen moet opstaan ​​met behulp van twee adelaarsveren en zonder te vallen of te huilen en is een gelegenheid om ‘moed en karaktersterkte te vieren’.

Er is een documentaire over  gemaakt van deze bijzonde ritueel door filmmaker Gianfranco Norelli. Deze documentaire toont een oud, heilig Apache-ritueel dat nog nooit eerder is gefilmd. De Sunrise Ceremony, die de overgang markeert van adolescentie naar volwassenheid voor jonge Apache-vrouwen, verdwijnt onder de druk van culturele assimilatie.

De setting voor deze film is Whiteriver, Arizona, nabij de site van Fort Apache, waar de grote krijger Geronimo de Amerikaanse regering confronteerde. Whiteriver is een moderne stad die zwaar geïnvesteerd heeft in toerisme, maar deze investering is helaas niet ten goede gekomen aan de lokale Apache-bevolking, onder wie het werkloosheidspercentage nog steeds meer dan 50% is.